تصادفات جرحی و قوانین دیه
اگر تصادفی کرده‌اید که باعث ایجاد خسارت بدنی و یا مالش دهید باید به موارد زیر دقت داشته باشید.. بر اساس ماده ۱۶ قانون اصلاح بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه «اگر حوادث رانندگی منجر به صدمات بدنی غیر از فوت گردد، شرکت بیمه وسیله نقلیه مسبب حادثه یا صندوق تامین خسارت‌های بدنی موظفند پس از دریافت گزارش مامور یا کارشناس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه و در صورت امکان گزارش سایر مقامات انتظامی و پزشکی قانونی، بلافاصله حداقل ۵۰درصد از دیه تقریبی را به اشخاص ثالث زیاندیده پرداخت کرده و باقی‌مانده آن را پس از معین شدن میزان قطعی دیه بپردازند.» . البته قانونی که الان وجود دارد این است که بلافاصله ۵۰ درصدی داده نمی شود و معمولاً باید نظریه پزشکی قانونی در این زمینه صادر گردد و بعد از دادن نظریه پزشکی قانونی در صورتی که طول درمان زیادی به بیمه شده داشته باشد ایشان می تواند از قاضی درخواست کند که ۵۰ درصد هزینه دیگر به وی پرداخت گردد و با موافقت قاضی و نوشتن نامه به شرکت بیمه ای دیه به پرداخت می شود.در حوادث رانندگی منجر به فوت، شرکت های بیمه می‌توانند در صورت توافق با راننده مسبب حادثه و ورثه متوفی، بدون نیاز به آرای مراجع قضائی، دیه و دیگر خسارت‌های بدنی وارده را پرداخت نمایند.
تصادفات منجر به فوت و قوانین دیه
معمولا تصادفات منجر به فوت دارای دو جنبه عمومی و خصوصی می‌باشند. مجازات جنبه عمومی شامل زندان یا جزای نقدی است و پرداخت دیه جزء مجازات جنبه خصوصی است که البته در صورت مطالبه اولیای دم متوفی قابل اجرا و پرداخت است. البته امروزه دیگر رای زندان برای افرادی که مقصر در تصادفات بودند نمی‌شود و معمولاً جریمه بدل از زندان که جریمه نقدی از پرداخت می شود با شروع کرونا که مطلقاً دیگر زندان در این زمینه داده نمی‌شود و عمدتاً جریمه نقدی که باعث پر شدن خزانه دولت میشود در این زمینه پرداخت تعیین می گردد.
براساس ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی : هرگاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده، منتهی به قتل غیر عمدی شود، مرتکب به شش ماه تا سه سال حبس و نیز به پرداخت دیه در صورت مطالبه از ناحیه اولیای دم محکوم میشود. البته این ۶ ماه تا سه سال ۷ داده نمی شود و معمولاً همان جریمه نقدی تعیین می‌گردد.
رانندگی در حال مستی و مصرف روانگردانها، نداشتن گواهینامه ، سرعت غیر مجاز، استفاده از خودرو با علم به وجود نقص فنی، عدم رعایت محل عبور عابر پیاده و عبور از محل های عبور ممنوع… از عوامل تشدید کننده این مجازات است که حداقل مجازات را به میزان ۳/۲ حداکثر مجازات مذکور در این ماده افزایش خواهد داد. ولاً در مواقعی که به علت مثبت بودن یا مصرف روانگردانها تصادف رخ می‌دهد احتمال حکم زندان زیاد میشود .
طبق قانون، قتل ناشی از تصادفات رانندگی، قتل غیر عمدی محسوب می گردد و مقصر حادثه صرفا ضامن پرداخت دیه کامل متوفی می باشد. البته در صورتی که از روانگردان ها و مشروبات الکلی استفاده شده باشد قتل غیر عمد محسوب نمی‌شود و قتل شبه عمد محسوب میشود.
در مواردی که پس از تصادف، مصدوم دچار صدمات متعدد گردد و پس از آن فوت نماید، طبق بند ب ماده ۵۳۸ قانون مجازات جدید، در صورت تعدد صدمات، چنانچه مرگ یا قطع عضو یا آسیب بیشتر، در اثر سرایت تمام صدمات باشد، فقط دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر ثابت میشود و اگر مرگ یا قطع عضو یا آسیب بزرگتر در اثر سرایت برخی از صدمات باشد، دیه صدمات مسری در دیه نفس یا عضو یا آسیب بزرگتر تداخل می‌کند و دیه صدمات غیرمسری، جداگانه محاسبه و مورد حکم قرار میگیرد.
شرکت‌های بیمه بر اساس بیمه نامه ای که برای هر فرد صادر میکنند مسئول پرداخت دیه می باشند ولی این خسارات باید از طریق رای دادگاه یا مراجع قضایی دیگر تعیین گردد رای دادگاه نیز بر اساس نظریه پزشکی قانونی میباشد. ر اینصورت شرکت‌های بیمه معمولاً دیگر را پرداخت نمی‌کنند یا کمتر پرداخت می کنند یا با تاخیر بسیار زیاد پرداخت می‌کند.
در خصوص سایر هزینه های مازاد بر دیه مثل هزینه بیمارستان و درمان فرد حادثه دیده، اگرچه قضات دادگاه معمولا برای های متفاوتی می دهند و بعضی از قضات همان دیه را کافی می دانند با این حال می توان بابت هزینه‌های درمان و هزینه‌های بیکار شدن به صورت جداگانه شکایت کرد و مقصر حادثه باید جبران خسارت نماید توجه داشته باشید که در این زمینه نمی توانید از بیمه خسارتی بگیرید.
در تصادفات منجر به فوت چگونه دیه متوفی را دریافت کنیم؟
تماس با پلیس ۱۱۰ ، اورژانس ۱۱۵ و اعلام وقوع حادثه
در حوادثی که منجر به خسارت جانی میشود، فرد مقصر باید حتما با پلیس تماس گرفته تا پلیس، گزارش حادثه را با کروکی حادثه، به همراه اظهارات طرفین تصادف ثبت نماید. همچنین باید دقت داشته باشید که وضعیت حادثه را تغییر ندهید تا افسر بیاید چون در مسائل جانی کوچکترین تغییری در صحنه حادثه بسیار سرنوشت‌ساز است. مامور نیروی انتظامی هم یک فرم از اطلاعات شما و فرد حادثه دیده را تکمیل کرده و ماشین مقصر را به پارکینگ منتقل می‌کند. البته معمولاً ماشین دو طرف به پارکینگ منتقل میشود چون نیروهای اورژانسی نیز فرد آسیب دیده و یا فوت شده را به بیمارستان منتقل میکنند.
تشکیل پرونده در کلانتری
با همراه داشتن اصل و کپی مدارک به کلانتری محل وقوع حادثه مراجعه کنید و تشکیل پرونده بدهید. و سریعا در سامانه ثنا قوه قضاییه ثبت نام نمایید. شخص آسیب دیده و یا نزدیکان وی نیز باید به کلانتری مراجعه و شکایت خود را ثبت نمایند تا فرد مقصر برای استفاده از بیمه شخص ثالث به شرکت بیمه مراجعه کرده و پرونده اولیه را تشکیل دهد. بعد از ثبت شکایت و مراجعه به پزشک قانونی مدارک به مراجع قضایی ارسال و مبلغ دیه توسط آنها تعیین خواهد شد.
دریافت کروکی از پلیس راهنمایی و رانندگی
در تصادف منتهی به خسارت جانی حتما باید دارای کروکی تصادف نیز باشید. کروکی از جمله مدارک لازم برای اورژانس و سایر مراحل پرونده است. کروکی باید از افسری که در صحنه تصادف حاضر بوده تهیه گردد. البته این روزها کروکی به صورت الکترونیکی تهیه می گردد و صرفاً کد آن به طرفین این حادثه داده میشود تا خودشان پرینت بگیرند و یا به مراجع قضایی ارائه دهند
تشکیل پرونده در شرکت بیمه
یکی از مهمترین کارهایی که فرد مقصر حادثه باید انجام دهد تشکیل پرونده در شرکت بیمه است البته معمولاً چنین کاری لزوماً ضرورتی ندارد و بعد از دریافت رای از دادگاه خود مقصر حادثه به همراه آسیب دیده می توانند به شرکت بیمه مراجعه کنند و تشکیل پرونده دهد. اما اگر از زمان حادثه شرکت بیمه در جریان حادثه قرار گیرد معمولاً بهتر است و بعد از صدور رای دیه یا حتی بدون صدور رای دیه به سادگی و با سرعت بیشتری می‌توان دیگه را از شرکت بیمه دی دریافت کرد.
پیگیری پرونده در دادسرا ، کلانتری و دادگاه
بعد از تعیین حکم توسط قاضی معمولاً یک ماه طول میکشد تا رای ابلاغ شود و توسط منشی ثبت شده و پس از امضای قاضی قابل اجرا میباشد .مقصر حادثه معمولا ۱۵ روز زمان نیاز دارد یا تا به رای اعتراض کند در بعضی مواقع ۲۰ روز هم وقت داده میشود اگر در طی مدت اعتراض نکند و قطعی شده و برای اجرا به شرکت بیمه ارسال می گردد اگر مقصر حادثه بیمه نامه نداشته باشد خودش باید دیه را پرداخت کند و یا اینکه از صندوق تعیین خسارات بدنی کمک گرفته شود.
در تصادفات جرحی پس از ختم طول درمان مراحل زیر انجام میگیرد:
1. ارسال نظر نهایی پزشک قانونی به دادسرا
2. تشکیل جلسه دادگاه بررسی با حضور مقصر زیاندیده و نماینده بیمه
3. صدور رای بدوی
4. ابلاغ رای و تکمیل پرونده در شرکت بیمه
5. پرداخت دیه تا حدود ۱۵ روز کاری پس از تکمیل پرونده در شرکت بیمه
از اشتباه ترین اتفاقاتی که می‌افتد و معمولاً مقصر حادثه و آسیب دیده به علت عدم دانش در زمینه بیمه کلاه سرشان می رود این است که شرکت بیمه نمی تواند دخل و تصرفی در رای قاضی داشته باشد حتی به عنوان شخص ثالثی نمی‌تواند وارد ماجرا شود و اعلام جرم کند مگر اینکه مدارک بسیار قوی داشته باشد بنابراین باید دیه را پرداخت کند همچنین شرکت بیمه نمی تواند رضایت نامه محضری از بیمه از مقصر حادثه و آسیب‌دیده بگیرد که یه را پرداخت کند چنین اتفاقی که بارها روی می‌دهد و به یک رویه تبدیل شده است خلاف قانون جزا و قانون بیمه و قانون دیه است.
زمان پرداخت دیه توسط بیمه
زمان پرداخت دیه توسط بیمه گر بر اساس قانون بیمه اجباری شخص ثالث مصوب ۱۳۹۵ و طبق مفاد ۳۱-۳۲-۳۳ معین شده است که به اختصار توضیح داده میشود:
ماده ۳۱- بیمه گر یا صندوق، حسب مورد مکلف به پرداخت خسارت متعلقه حداکثر تا ۱۵ روز پس از دریافت مدارک مورد نیاز می‌باشند. معمولاً دو تا سه ماه طول میکشد که دیه پرداخت شود و شرکت‌های بیمه معتبر مانند بیمه ایران البرز و سینا معمولاً دو ماه طول می دهند شرکت‌های بیمه دیگر به زمان بیشتری نیز طول می کشد.
ماده ۳۲- زیاندیده یا اولیاء دم فرد فوت شده موظفند، پس از قطعی شدن مبلغ خسارت برای تکمیل پرونده به بیمه گر یا صندوق مراجعه کنند. بیمه گر نیز مکلف است حداکثر ظرف بیست روز از تاریخ قطعی شدن، مبلغ خسارت را به زیاندیده بپردازد در صورت عدم مراجعه زیاندیده مبلغ مذکور نزد صندوق تودیع و قبض واریز بیمه گر به مرجع قضایی تحویل و بیمه گر بری الذمه خواهد شد.صندوق نیز مکلف است به محض مراجعه زیاندیده مبلغ را عیناً به ایشان پرداخت کند. مواردی که در این قانون گفته شده است البته کاملاً اتفاق نمی‌افتد و معمولا اگر بیمه شده به شرکت بیمه مراجعه نکند آنها اهمیتی به موضوع نمی دهند و قبض واریز دیگر را هم به مراجع قضایی تحویل نمی‌دهند کلاً تا مراجعه حضوری اتفاق نیفتد هیچ مشکلی حل نمی شود
ماده ۳۳- در صورت عدم پرداخت خسارت توسط بیمه گر یا صندوق حسب مورد طبق تکلیف(ماده ۳۱و۳۲) زیاندیده حق مطالبه جریمه تاخیر در پرداخت خسارت را (به ازای هر روز تاخیر نیم در هزار مبلغ خسارت) را خواهد داشت. این مورد هم از مواردی است که معمولاً شرکت‌های بیمه زیر بار نمی دهند و تنها استفاده از وکلای قدرت مانند کارشناسان سایت بیمه جو می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد.
نحوه شکایت از مقصر در تصادف جرحی
برای شکایت از راننده مقصر با در دست داشت کروکی تصادف به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه کرده و سایر مراحل قانونی دیگر آن همچون مراجعه به پزشکی قانونی و دریافت گواهی لازم باید طی شود.
در تصادفات جرحی علاوه بر حکم به پرداخت دیه، مجازات‌های دیگری همچون حبس و یا پرداخت جزای نقدی نیز در نظر گرفته شده است. در این موارد، معمولا علاوه بر جبران خسارت، حکم به پرداخت دیه با توجه به جراحات موجود (مثل بخیه یا جراحت سر) داده میشود. البته توجه داشته باشید که معمولا با مت بخیه ای در نظر گرفته نمی شود هم چنین مجازاتی بابت حبس در نظر گرفته نمی‌شود و صرفاً جریمه نقدی صورت می‌پذیرد.
مراجع صالح قضایی در تصادفات:
در مورد تصادفات منجر به خسارت مالی، مرجع رسیدگی به شکایت، با توجه به مبلغ خسارت، شوراهای حل اختلاف یا دادگاه حقوقی است. اما در خصوص جرح یا فوت، پرونده ها ابتدا به دادسرا و سپس به دادگاه کیفری شماره دو ارجاع داده خواهد شد.